بهبود عملکرد مغز در میانسالی با مصرف امگا 3/ کشف ابر نورون‌ ها در مغز سالمندان

ابوالفضل امیری

آبادان نیوز : آیا خوردن ماهی می‌تواند مغز ما را سالم و تفکر ما را در میانسالی چابک نگه دارد؟ یک مطالعه جدید بر روی اثرات امگا 3، ارتباط مصرف این اسیدهای چرب با بهبود ساختار مغز و عملکرد شناختی در میانسالی را نشان می‌دهد.

امگا 3

شواهد جدید نشان می‌دهد که خوردن ماهی‌های آب‌های سرد و سایر منابع اسیدهای چرب امگا ۳ ممکن است به حفظ سلامت مغز کمک کند و قدرت شناخت را در میانسالی تقویت کند.

بر اساس پژوهشی که در روز پنجم اکتبر در مجله پزشکی آکادمی آمریکایی اعصاب منتشر شد، وجود دستکم مقادیر کمی از امگا ۳ در گلبول‌های قرمز با بهبود ساختار مغزی و عملکرد شناختی در میان داوطلبان سالم ۴۰ تا ۵۰ ساله ارتباط دارد.

کلودیا ساتیزابال(Claudia Satizabal)، محقق اصلی این مطالعه و استادیار موسسه آلزایمر گلن بیگز می‌گوید: پژوهش‌ها به بررسی این ارتباط در جوامع مسن‌تر پرداخته بودند. این مطالعه جدید نشان می‌دهد که داشتن رژیم غذایی حاوی برخی از اسیدهای چرب امگا ۳ حتی در سنین پایین، به محافظت از مغز در برابر بسیاری از شاخص‌های پیری در میانسالی کمک می‌کند.

میانگین سنی داوطلبان ۴۶ سال بود. تیم تحقیقاتی به بررسی ارتباط غلظت اسیدهای چرب امگا ۳ در گلبول‌های قرمز خون، نشانگرهای شناختی پیری مغز و انجام ام‌آرآی(MRI) پرداختند. آن‌ها همچنین تأثیر غلظت امگا ۳ در گلبول‌های قرمز را در داوطلبانی که حامل ژن "APOE۴" بودند، بررسی کردند. "APOE۴" یک تنوع ژنتیکی است که با خطر احتمال بیشتر ابتلا به بیماری آلزایمر ارتباط دارد.

این پژوهش بر روی دو هزار و ۱۸۳ شرکت‌کننده سالم انجام شد و نشان داد که شاخص بالاتر امگا ۳ با حجیم‌تر بودن هیپوکامپ در مغز که نقش مهمی در یادگیری و حافظه دارد، همراه است.

علاوه بر آن مصرف بیشتر امگا ۳ با استدلال انتزاعی بهتر یا توانایی درک مفاهیم پیچیده با استفاده از تفکر منطقی همراه بود.

شرکت‌کنندگانی که حامل ژن "APOE۴" با شاخص امگا ۳ بالاتر بودند، کمتر به بیماری عروق کوچک مبتلا شده بودند.

دبورا ملو ون لنت(Debora Melo van Lent)، پژوهشگر فوق دکترا در موسسه بیگز و یکی از نویسندگان این مطالعه، می‌گوید: اسیدهای چرب امگا ۳ مانند EPA و DHA ریزمغذی‌های کلیدی هستند که مغز را تقویت کرده و از آن محافظت می‌کنند. مطالعه ما یکی از اولین مطالعاتی است که این تاثیر را در جمعیت جوان‌تر بررسی کرده است. مطالعات بیشتری بر روی این گروه سنی باید انجام شود.

محققان، شرکت‌کنندگان را به دو گروه با غلظت امگا ۳ بسیار کم و متوسط و بیشتر تقسیم کردند. ساتیزابال می‌گوید: ما بدترین نتایج را در افرادی دیدیم که کمترین مصرف امگا ۳ را داشتند. این نتیجه جالبی است. اگرچه هر چه امگا ۳ بیشتر باشد، فواید بیشتری برای مغز دارد، اما مقادیر کمی از آن نیز برای دیدن فایده کافی است.

محققان نمی‌دانند چگونه اسیدهای چرب DHA و EPA از مغز محافظت می‌کنند. یک نظریه این است که از آنجا که اسیدهای چرب در غشای نورون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، زمانی که با سایر گونه‌های اسید چرب جایگزین می‌شوند، نورون‌ها ناپایدار می‌شوند. توضیح دیگر ممکن است مربوط به خواص ضد التهابی آن‌ها باشد. ساتیزابال می‌گوید: پیچیده است. ما هنوز همه چیز را درک نکرده‌ایم، اما نشان دادیم که به نوعی، اگر مصرف امگا ۳ خود را حتی اندکی افزایش دهید، از مغز خود محافظت کرده‌اید.

DHA و EPA از مغز حاملان ژن "APOE۴" نیز محافظت می‌کنند. ملو ون لنت با اشاره به آسیب‌پذیری این گروه پرخطر گفت: این ژنتیک است، بنابراین نمی‌توانید آن را تغییر دهید. بنابراین، اگر بتوان یک عامل خطر که می‌تواند بر استعداد ژنتیکی برتری داشته باشد را اصلاح کرد، فایده زیادی خواهد داشت.

یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که چرا برخی از افراد سالمند هنوز در دهه ۸۰ زندگی خود، خاطره‌ها را به شکل شگفت‌انگیزی به یاد دارند. پژوهشگران دریافته‌اند که نورون‌ های بزرگ‌تر و سالم‌تری به آنها اجازه می‌دهد از نظر ذهنی هوشیار و زیرک بمانند.

مغز

بر اساس یک پژوهش جدید، افراد سالمند سالم که اصطلاحا "SuperAger" یا "اَبَرپیر" نامیده می‌شوند، در مغز خود ابرنورون‌ هایی دارند که با وجود افزایش سن به یادآوری واضح خاطراتشان کمک می‌کنند.

اما چه چیزی این سالمندان را جوان نگه می‌دارد؟ اگرچه این سالمندان سالم یا ابرپیر که اصطلاحی است که توسط مرکز نورولوژی شناختی و بیماری آلزایمر Mesulam Northwestern ابداع شده و افراد ۸۰ ساله و بالاتر را توصیف می‌کند، اغلب عادت‌های سالمی را برای تیز نگه داشتن ذهن خود در پیش می‌گیرند، اما یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که اعصاب مغز آنها نیز در این قضیه دخیل است. این نورون‌های بزرگ‌تر به آن‌ها اجازه می‌دهند با سرعتی بسیار کندتر از سن واقعی خود خود پیر شوند.

این پژوهش جدید نشان می‌دهد که اعصاب ناحیه‌ای از مغز که مسئول حافظه است، به نام قشر انتورینال (ERC) در این افراد در مقایسه با همسالان خود با قابلیت‌های شناختی متوسط، بسیار بزرگ‌تر است. این مقایسه گروه همسالان شامل سالمندان با شروع زودرس بیماری آلزایمر و افراد ۲۰ تا ۳۰ سال جوان‌تر از آنها بود.

ابرنورون‌ های ابرپیر ها

پژوهش دریافتند که نورون‌های این افراد حاوی رگه‌های پروتئین تائو (tau) یا رسوبات غیرعادی پروتئینی نیستند که می‌توانند درون نورون‌ها تجمع کنند و به آنها آسیب برسانند. این پروتئین‌های تائو اغلب نشانه بزرگی از بیماری آلزایمر هستند.

پژوهش روی این افراد و یادآوری باورنکردنی خاطرات آنها در دانشکده پزشکی دانشگاه نورث‌وسترن فاینبرگ در شیکاگو انجام شد و "برنامه تحقیقاتی ابرپیری نورث‌وسترن" نام دارد. این پژوهش نشان می‌دهد که ابرپیرها با حافظه‌های خارق‌العاده، دارای ویژگی‌های بیولوژیکی منحصربه‌فردی هستند که شامل سلول‌های عصبی سالم‌تر در ناحیه ERC در مغزشان است.

در این مطالعه ذکر شده است که شرکت کنندگان مغز خود را برای تحقیق پس از مرگشان، اهدا کرده‌اند.

"تامار گفن"، نویسنده اصلی این مطالعه و استادیار روانپزشکی و علوم رفتاری در دانشکده پزشکی فاینبرگ دانشگاه نورث وسترن می‌گوید: برای درک اینکه چگونه و چرا ممکن است افراد در برابر ابتلا به بیماری آلزایمر مقاوم باشند، مهم است که مغز ابرپیرها پس از مرگ از نزدیک بررسی شود تا دریابیم که چه چیزی مغز آنها را منحصر به فرد می‌کند و چگونه می‌توانیم از ویژگی‌های بیولوژیکی آن‌ها برای کمک به سالمندان برای جلوگیری از بیماری آلزایمر استفاده کنیم؟

دانشمندان برای این پژوهش، مغز شش فرد ابرپیر، هفت فرد مسن که از نظر شناختی متوسط هستند، شش فرد جوان و پنج فرد مبتلا به مراحل اولیه آلزایمر را بررسی کردند. سپس اندازه سلول‌های عصبی را در ناحیه ERC مغز آنها اندازه‌گیری کردند و به دنبال وجود گره‌ها و انباشت‌های تائو در قشر مغز آنها بودند.

آنها توانستند متوجه شوند که مغز ابرپیرها حاوی انباشت پروتئین تائو که موجب بروز آلزایمر می‌شود، نیست.

اهمیت یافته‌های این پژوهش

پژوهشگران در این پژوهش توانستند دریابند که یک نورونِ در امان مانده از انباشت تائو می‌تواند یکپارچگی ساختاری خود را حفظ کند، به این معنی که می‌تواند سالم و بزرگ بماند. عکس این قضیه نیز درست به نظر می‌رسد. انباشت و گره خوردن تائو می‌تواند منجر به کوچک شدن نورون‌ها شود.

این یافته به پژوهشگران اجازه می‌دهد باور کنند که ممکن است به یافتن راهی برای جلوگیری از بیماری آلزایمر و اثرات مخرب آن نزدیک‌تر شده باشند.

گفن می‌گوید: بینش قابل‌توجهی که افراد ابرپیر با نورون‌های بزرگ‌تر نسبت به همتایان و حتی افراد جوان‌تر از خود نشان دادند، ممکن است به این معنا باشد که این سلول‌های بزرگ از بدو تولد وجود داشته‌اند و از نظر ساختاری در طول زندگی‌شان حفظ شده‌اند. ما نتیجه می‌گیریم که نورون‌های بزرگ‌تر نشانه‌ای بیولوژیکی از مسیر ابرپیری هستند.

پژوهشگران تأکید می‌کنند، این امکان وجود دارد که افراد با این سلول‌های بزرگ‌تر به دنیا بیایند که به آنها اجازه می‌دهد از نظر ذهنی و شناختی بهتر از همسالان خود باقی بمانند.

مطالعه‌ای که می‌تواند از بروز بیماری آلزایمر در آینده جلوگیری کند

این پژوهش در حل معمای علت بیماری آلزایمر نوید بزرگی را نشان می‌دهد. این مطالعه به پژوهشگران اجازه می‌دهد تا عوامل اولیه آلزایمر را شناسایی کنند و گام‌هایی را در جهت ایجاد یک روش درمانی موثر و شاید حتی یک درمان و معالجه کارآمد بردارند.

اما امید واقعی، پیشگیری کلی از این بیماری و فهمیدن این است که چگونه ابرپیرها در وهله اول به آلزایمر مبتلا نمی‌شوند و چگونه می‌توان از شکل‌گیری آن جلوگیری کرد. ویژگی‌های شیمیایی، متابولیکی یا ژنتیکی این سلول‌ها چیست که آنها را انعطاف‌پذیر می‌کند؟ هنگامی که به این سوال پاسخ داده شود، می‌توان از آن برای ریشه‌کن کردن بیماری ناتوان‌کننده و پیشرونده آلزایمر استفاده کرد.

نتایج این پژوهش جدید در مجله The Journal of Neuroscience منتشر شده است.

پایگاه تحلیلی گفتمانی آبادان نیوز اخبار جنوب غرب کشور را بصورت تحلیلی، گفتمانی و خبری منتشر میکند.

شما در این آژانس خبری علاوه بر اخبار آبادان، خبر خرمشهر و اخبار اروند کنار را همزمان با اخبار خوزستان خواهید خواند.

ما در آبادان خبر، خبر آبادان را بصورت شبانه روزی برای شما در کنار خبر های مهم ایران و جهان منتشر خواهیم کرد.

برای خواندن مستند ترین اخبار، آبادان نیوز را دنبال کنید چون این پایگاه خبری به گواه رنک الکسا و گوگل یکی از شاخص ترین پایگاه خبری استان خوزستان و جنوب کشور است.