تازه‌ترین‌ های علم و فناوری

آبادان نیوز _ تازه‌ترین‌ های علم و فناوری را اینجا بخوانید.

یک هوش مصنوعی جدید ۷۰۰برابر قدرتمندتر از ChatGPT

شرکت گوگل به طور جدی وارد رقابت توسعه هوش مصنوعی شده است و اکنون تنها یک هفته پس از عرضه قدرتمندترین مدل خود موسوم به جیمنای ۱.۰  اولترا(Gemini ۱.۰ Ultra)، از جانشین آن به نام Gemini ۱.۵ رونمایی کرده است.

به نقل از آی‌ای، این نسل جدید از مدل‌های هوش مصنوعی، سریع‌تر، هوشمندتر و همه‌کاره‌تر از همیشه است.

جمینای ۱.۵

مدل هوش مصنوعی Gemini ۱.۵ نتیجه نوآوری بی‌امان گوگل در پردازش زبان طبیعی(NLP) است، شاخه‌ای از هوش مصنوعی که با درک و تولید زبان انسان سر و کار دارد.

گوگل ادعا می‌کند که این مدل می‌تواند تا یک میلیون توکن ورودی، معادل حدود چهار میلیون کاراکتر یا ۸۰۰ هزار کلمه را در لحظه مدیریت کند که ۷۰۰ برابر بیشتر از رکورددار قبلی یعنی مدل GPT-۴ متعلق به شرکت اوپن‌ای‌آی(OpenAI) است که تنها می‌تواند ۱۲۸ هزار توکن را پردازش کند.

این بدان معناست که Gemini ۱.۵ می‌تواند متن‌های طولانی‌تر و پیچیده‌تر مانند رمان، مقاله یا سخنرانی را با حفظ انسجام و کیفیت، درک و تولید کند.

همچنین به این معنی است که این مدل می‌تواند ورودی‌های چندوجهی مانند متن، تصویر، صدا و ویدیو را مدیریت کند و خروجی‌هایی را در هر یک از این فرمت‌ها تولید کند. به عنوان مثال می‌تواند به سوالات بر اساس یک کلیپ ویدیویی پاسخ دهد یا یک آهنگ را بر اساس یک پیام متنی ایجاد کند.

ترکیبی از متخصصان

جمینای ۱.۵ تنها یک مدل نیست، بلکه خانواده‌ای از مدل‌هاست که نیازها و کاربردهای مختلف را برآورده می‌کند.

همه‌منظوره‌ترین مدل موسوم به Gemini ۱.۵ Pro از نظر عملکرد با Gemini ۱.۰ Ultra قابل مقایسه است، اما از قدرت محاسباتی بسیار کمتری استفاده می‌کند. همین موضوع آن را برای موارد استفاده در دنیای واقعی کارآمدتر و مقیاس‌پذیرتر می‌کند.

مدل Gemini ۱.۵ Pro همچنین اولین مدلی است که از تکنیک جدیدی به نام ترکیبی از متخصصان(Mixture-of-Experts) یا MoE استفاده می‌کند که به آن اجازه می‌دهد تا به ‌جای اجرای هر باره کل مدل، مرتبط‌ترین بخش‌ها را به صورت پویا برای هر گزارش انتخاب کند.

دمیش حسابیس مدیر گوگل دیپ مایند(Google DeepMind) که بازوی تحقیقاتی توسعه جمینای است توضیح داد که MoE همچنین Gemini ۱.۵ Pro را قادر می‌سازد تا انواع مختلف داده‌ها را به جای ترکیب کردن آنها در آینده، از ابتدا ادغام کند.

وی افزود: به این ترتیب، Gemini ۱.۵ Pro می‌تواند از متن، تصاویر و صدا به طور همزمان یاد بگیرد و از هم‌افزایی بین آنها استفاده کند.

مدل Gemini ۱.۵ Pro توانایی‌های قابل‌توجه «یادگیری درون متنی» را از خود نشان می‌دهد، به این معنی که می‌تواند با پردازش اطلاعات در یک زمان طولانی بدون نیاز به تنظیمات بیشتر، مهارت جدیدی کسب کند.

گوگل برای آزمایش این توانایی از معیار ترجمه ماشینی از یک کتاب(MTOB) استفاده کرد که ارزیابی می‌کند مدل چقدر می‌تواند از داده‌های ناآشنا یاد بگیرد و هنگامی که یک کتابچه راهنمای دستور زبان برای زبان کالامانگ(Kalamang) که زبانی است که کمتر از ۲۰۰ نفر در سراسر جهان به آن صحبت می‌کنند، ارائه شد، این مدل یاد گرفت که زبان انگلیسی را به زبان کالامانگی در سطحی قابل درک و قابل قبول ترجمه کند.

گوگل با معرفی Gemini ۱.۵ بار دیگر سطح تحقیق و توسعه هوش مصنوعی را ارتقا داد. این شرکت می‌گوید که Gemini ۱.۵ به بسیاری از محصولات و خدمات مانند دستیار گوگل(Google Assistant)، مترجم گوگل(Google Translate) و عکس‌های گوگل(Google Photos) قدرت می‌دهد. همچنین سکوی هوش مصنوعی مکالمه‌ای آن موسوم به جمینای ادونس(Gemini Advanced) را تواناتر و رقابتی‌تر خواهد کرد.

جمینای ادونس در حال حاضر رقیب قدرتمندی برای ChatGPT Plus  است که چت‌باتی پیشرو در بازار است، اما برخلاف ChatGPT Plus که فقط مبتنی بر متن است، می‌تواند ورودی‌ها و خروجی‌های چندوجهی را مدیریت کند و ویژگی‌ها و عملکردهای بیشتری را ارائه دهد.

گوگل تنها بازیکن در مسابقه توسعه هوش مصنوعی نیست و شرکت‌های دیگری مانند آنتروپیک(Anthropic)، متا و مایکروسافت نیز در حال کار بر روی مدل‌های هوش مصنوعی خود هستند که ممکن است به زودی سلطه گوگل را به چالش بکشد.

در هر حال تنور جنگ هوش مصنوعی در حال داغ شدن است و «جمینای ۱.۵» نیز جدیدترین سلاح گوگل در این جنگ است./ اخبار علم و فناوری

دانشمندان یک غذای جدید ابداع کردند

به‌گفته دانشمندان این غذای جدید تراریخته (Frankenfood) مقرون به صرفه، خوشمزه و سازگار با محیط زیست است.

به‌نقل از دیلی‌میل، بسیاری از محبوب‌ترین غذاهای آماده متشکل از برنج و گوشت گاو است. اکنون، دانشمندان در کره موفق شده‌اند سلول‌های گوشتی را در داخل دانه‌های برنج رشد دهند تا یک غذای آماده همه جانبه ایجاد کنند.

سوهیئون پارک (Sohyeon Park)، از دانشگاه یونسی (Yonsei)، کره جنوبی، می‌گوید: تصور کنید که تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را از برنج پروتئینی بدست آوریم.

برنج در حال حاضر سطح مواد مغذی بالایی دارد، اما افزودن سلول‌های دامی به آن می‌تواند آن را بیشتر تقویت کند. ما معمولا پروتئین مورد نیاز خود را از گوشت به دست می‌آوریم، اما تولید گوشت، منابع و آب زیادی مصرف و گازهای گلخانه‌ای زیادی آزاد می‌کند.

گوشت گاو پرورشی معمولا از سلول‌های گاو که در یک «داربست بیولوژیکی» ساخته شده از ژلاتین یا کلاژن قرار داده شده است، رشد می‌کند که به آن اجازه می‌دهد شبیه برش‌های واقعی گوشت باشد.

مطالعات قبلی نشان داده است که می‌توان محصولاتی را در آزمایشگاه ایجاد کرد که تقریبا شبیه استیک‌ها و همبرگرهای واقعی هستند.

در این مورد، دانشمندان کشف کردند که دانه‌های متخلخل برنج، که مملو از گوشه و شکاف هستند، داربستی طبیعی و کامل را برای رشد سلول‌های گوشت گاو فراهم می‌کنند.

برای ایجاد این غذا، پژوهشگران ابتدا برنج را با ژلاتین ماهی پوشاندند که یک ماده خوراکی ایمن و خوراکی است که به سلول‌ها کمک می‌کند بهتر روی برنج بچسبند. سپس سلول‌های بنیادی ماهیچه و چربی گاو در برنج کاشته شدند و به مدت ۹ تا ۱۱ روز در ظرف آزمایشگاه کشت شدند. پژوهشگران می‌گویند محصول نهایی یک برنج صورتی لطیف با طعمی خامه‌ای و گوشتی با رایحه‌هایی از روغن بادام و نارگیل است.

پارک می‌گوید: انتظار نداشتم سلول‌ها به این خوبی در برنج رشد کنند. اکنون من دنیایی از ممکن‌ها را برای این غذای ترکیبی مبتنی بر غلات می‌بینم. یک روز این غذا می‌تواند به عنوان غذایی کمکی برای قحطی، جیره نظامی یا حتی سفرهای فضایی باشد.

به ازای هر ۱۰۰ گرم پروتئین تولید شده، برنج هیبریدی کمتر از ۶.۲۷ کیلوگرم دی ‌اکسید کربن آزاد می‌کند در حالی که گوشت گاو ۴۹.۸۹ کیلوگرم از این گاز ایجاد می‌کند. قیمت هر کیلو برنج ترکیبی حدود ۱.۵ پوند است، در حالی که قیمت گوشت گاو ۱۵ پوند است.

صنعت جهانی دام مسئول بیش از ۱۴ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای ساخته دست بشر است، تقریبا به اندازه مجموع حمل و نقل جاده‌ای، هوانوردی و کشتیرانی.

پروفسور نیل وارد (Neil Ward)، از بخش تحقیقات و نوآوری انگلستان، این مطالعه را امیدوارکننده توصیف کرد.

او گفت: در حالی که داده‌ها در مورد هزینه و تأثیر بر آب و هوا بسیار مثبت به نظر می‌رسند، یک موضوع مهم، اشتهای عمومی برای این نوع غذاهای آزمایشگاهی است که باید در نظر گرفته شود.

محصولات گوشتی تولید شده در آزمایشگاه هنوز نمی‌توانند به طور قانونی در بریتانیا فروخته شوند./ خبر علم و فناوری

«عشق» مغز را از آلزایمر نجات می‌دهد

دانشمندان مدت‌هاست که مجذوب اکسی‌توسین بوده‌اند. این هورمون اغلب با عنوان «هورمون عشق» شناخته می‌شود زیرا در تقویت پیوندهای عاطفی و افزایش رفاه روانی نقش دارد. فراتر از عملکردهای اجتماعی، اکسی توسین اکنون به دلیل تأثیر قابل توجه بر فرآیندهای شناختی، مانند یادگیری و حافظه، قابل توجه قرار گرفته است.

نوعی روش درمانی برای یکی از کشنده‌ترین سرطان‌ها

«لوسمی حاد مغز استخوان» (AML) شایع‌ترین سرطان شناخته‌شده نیست، اما یکی از کشنده‌ترین سرطان‌های بدخیم و نادر خون و مغز استخوان است که قربانیان آن در حال حاضر مسن‌تر و ضعیف‌تر هستند و به ‌طور میانگین ۶۸ سال دارند.

به‌نقل از فست کمپانی، لوسمی حاد مغز استخوان، روش‌های درمانی کمی دارد. به گفته «انجمن سرطان آمریکا»، شیمی‌درمانی برای آن رایج‌تر است و با توجه به سرعت گسترش این سرطان تهاجمی باید بلافاصله پس از تشخیص استفاده شود. تقریبا ۷۰ درصد از افراد مبتلا به لوسمی حاد مغز استخوان در عرض پنج سال پس از تشخیص، جان خود را از دست می‌دهند و زندگی سپری‌شده در درمان برای کسانی که زنده می‌مانند، چرخه‌ای از تخلیه، درمان‌های دردناک، اقامت در بیمارستان و وابستگی به مراقبان اختصاصی است.

تنها روشی که به درمان لوسمی حاد مغز استخوان نزدیک می‌شود، یک روش نجات‌دهنده به نام «HSCT» است که مغز استخوان مبتلا به سرطان را به طور کامل از بین می‌برد تا سلول‌های جدید و سالم از سلول‌های بنیادی اهداکننده تشکیل شوند و خون سالم و جدیدی را ایجاد کنند، اما این یک گزینه جدی است که به تنظیم کردن شرایط بیماران با شیمی‌درمانی برای از بین بردن سلول‌های بیمار نیاز دارد و به دنبال آن باید فرآیند دریافت سلول‌های بنیادی از اهداکننده و تزریق آنها به بیمار انجام شود تا آن سلول‌ها به بلوغ برسند و در استخوان‌های بیمار تکثیر شوند.

برای انجام شدن این روش، بیمار باید در یک بیمارستان و در شرایط خاصی قرنطینه شود؛ زیرا حتی یک عفونت ساده می‌تواند مرگ را به همراه داشته باشد. سپس، باید امیدوار بود که سرطان دوباره ظاهر نشود و عود نکند، زیرا در صورت بروز این مشکل، به روش‌های دردناک‌تری نیاز خواهد بود. این یک اتفاق رایج است؛ به ‌طوری‌ که ۳۰ تا ۴۰ درصد از بیماران مبتلا به لوسمی حاد مغز استخوان پس از پیوند سلول‌های بنیادی، عود کردن بیماری را تجربه می‌کنند.

بعید به نظر می‌رسد که نتیجه پیوند سلول‌های بنیادی از بین برود، زیرا این سلول‌ها تنها گزینه درمانی برای بیماران مبتلا به لوسمی حاد مغز استخوان هستند، اما شرکت مهندسی ژنتیکی «وور بیو»(Vor Bio) معتقد است که روش فناوری زیستی آن می‌تواند با استفاده از یک روش هدفمند که از تخریب کل سیستم مغز جلوگیری می‌کند، شانس بهتری را برای زندگی این بیماران معمولا مسن به وجود بیاورد.

«رابرت آنگ»(Robert Ang)؛ مدیرعامل وور بیو و «تیرتا چاکرابورتی»(Tirtha Chakraborty)؛ مدیر ارشد علمی این شرکت، در نشست «مراقبت‌ بهداشتی جی‌پی‌مورگان»(JPMorgan Healthcare) که در ماه گذشته برگزار شد، گفتند این راهبرد برای یکی از تهاجمی‌ترین سرطان‌های خون نویدبخش است. چاکرابورتی پیش از پیوستن به وور بیو، با شرکت ویرایش ژن «کریسپر تراپیوتیکس»(CRISPR Therapeutics) و شرکت «مُدرنا»(Moderna) به عنوان دانشمند ارشد همکاری داشته است.

شرکت‌هایی مانند «گیلیاد»(Gilead)، «نوارتیس»(Novartis) و «بریستول مایرز اسکوئیب»(Bristol-Myers Squibb) چندین روش درمانی را با استفاده از «سلول تی کایمریک گیرنده آنتی‌ژن» یا «کار-تی سل»(CAR T cell) معرفی کرده‌اند که پیشتر توسط «سازمان غذا و داروی آمریکا»(FDA) برای درمان برخی از سرطان‌های خون مانند لوسمی، لنفوم و مولتیپل میلوما تأیید شده‌اند.

این فرآیند معمولا شامل استخراج سلول‌های ایمنی قاتل از یک بیمار و مهندسی مجدد آنها در آزمایشگاه برای تبدیل شدن به قاتلان سرطان است که می‌توانند نشانه‌های آشکار یک سلول ناهنجار را شناسایی کنند. سپس، سلول‌های T کشنده سرطان دوباره به بیماران تزریق می‌شوند. هیچ روش مبتنی بر کار-تی سل برای درمان لوسمی حاد مغز استخوان تایید نشده است، اما چندین شرکت در حال بررسی محصولات آزمایشی خود برای مبارزه با سرطان هستند.

اگرچه رویکرد اصلی وور بیو یکسان است، اما آنگ گفت که این روش پیچیده و دقیق با استفاده از روش موسوم به «آلوژنیک»(Allogeneic) برای گرفتن سلول‌های سالم از اهداکننده و تغییر دادن آنها برای جستجوی یک هدف بیولوژیکی انجام می‌شود. این هدف بیولوژیکی، نوعی آنتی‌ژن به نام «CD33» است که مانند یک چراغ راهنما، سلول‌های ایمنی دوباره مهندسی‌شده را به سوی سلول‌های سرطانی دارای آنتی‌ژن CD33 هدایت می‌کند. آنتی‌ژن CD33 معمولا روی سطح گلبول‌های سفید خون به نام سلول‌های میلوئیدی وجود دارد، اما فقط در سلول‌های مبتلا به لوسمی حاد مغز استخوان دیده نمی‌شود، بلکه می‌تواند روی گلبول‌های سفید سالم نیز وجود داشته باشد.

اینجاست که آنگ و چاکرابورتی می‌گویند درمان آلوژنیک موسوم به «VCAR33» در کمک کردن به بیماران برتری دارد. نتایج بالینی اولیه نشان می‌دهند که این روش همه CD33 را در سیستم مغز خون از بین نمی‌برد. این امکان وجود دارد که این روش نسبت به سایر روش‌ها ایمن‌تر و مؤثرتر باشد، زیرا سلول‌های مجدد مهندسی‌شده وور بیو از همان سلول‌های اهداکننده سالم ساخته شده‌اند که برای پیوند بیمار مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

آنگ و چاکرابورتی گفتند: سایر روش‌های کار-تی سل آزمایش‌شده روی لوسمی حاد مغز استخوان، به تازگی یک درمان بزرگ‌تر ساخته‌اند که سیستم خون را از بین می‌برد. حالا مثل این است که شما مغز استخوان خالی دارید، اما حداقل امید می‌رود که سرطان نداشته باشید. در عوض، اکنون به مغز استخوان جدید نیاز دارید.

آنگ و چاکرابورتی خاطرنشان کردند: با توجه به میزان بالای عود کردن لوسمی حاد مغز استخوان در بیمارانی که پیوند سلول‌های بنیادی را دریافت می‌کنند، یک روش فناوری زیستی مورد نیاز است که سلول‌های ایجادشده توسط آن ‌بتوانند با صفر کردن گیرنده‌های مشخص موجود در انواع سلول، به دشمنان سرطانی حمله کنند و در عین حال، سلول‌های سالم را نگه دارند. این بهترین نتیجه است که در یک نمونه کوچک اولیه با پلتفرم وور بیو امکان‌پذیر شد. آنگ گفت: ما هشت بیمار داریم که آنها را با این روش درمان کرده‌ایم. این بیماران اکنون مغز استخوانی دارند که از CD33 خالی است و به خوبی عمل می‌کند.

با توجه به این‌که آنتی‌ژن CD33 چقدر در سلول‌های این بیماران سرطانی بیان شود، متخصصان خون‌شناسی و سرطان خون به CD33 به عنوان یک هدف امیدوارکننده برای درمان لوسمی حاد مغز استخوان نگاه می‌کنند. داروی «مایلوتارگ»(Mylotarg) شرکت «فایزر»(Pfizer) یک درمان غیر کار-تی سل است و سلول‌هایی را هدف قرار می‌دهد که CD33 را از طریق یک روش متفاوت مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا برای بیماران مبتلا به لوسمی حاد مغز استخوان به کار می‌گیرد که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهند یا سرطان آنها دوباره عود کرده است. در هر حال، این روش با خطر بروز عوارض جانبی بالقوه کشنده در برخی افراد همراه است.  

یک روش موفق مبتنی بر کار-تی سل برای مبارزه با لوسمی حاد مغز استخوان هنوز ارائه نشده، اما آنگ در حال حاضر با توجه به شواهد اولیه در دسترس، نسبت به پتانسیل روش VCAR33 خوشبین است. وور بیو اعلام کرد که اولین بیمار مبتلا به لوسمی حاد مغز استخوان در فاز اول و دوم آزمایش بالینی پلتفرم آلوژنیک VCAR33 در ۱۷ ژانویه، دوز مورد نظر را دریافت کرده است./ خبر علم و فناوری

پایگاه تحلیلی گفتمانی آبادان نیوز اخبار جنوب غرب کشور را بصورت تحلیلی، گفتمانی و خبری منتشر میکند.