از واقعیت تا بحران ...

امین پورترک

آبادان خبر _ جنوب غربی ایران، جغرافیای انرژی منحصر به فردی دارد که وجه تمایز خوزستان با سایر استان‌های کشور می‌باشد. جایی که از مرزهای داخلی گرفته تا خطوط ارتباطی بین‌المللی به تناسب پراکندگی متغیر جهت خاستگاه عظیم نفتی است.
هر چند طلای سیاه در ترسیم نمودار اقتصاد سیاسی کشور، تمایز استان خوزستان را نمایان می‌سازد اما به‌طور کاملاً ملموس بازخورد اقتصاد این جغرافیای دوست داشتنی تأثیر منفی بر روند زندگی ساکنان آن دارد. در کنار آمار و ارقام وجود شرکت‌های تولید نفت و فرآورده‌های آن از پالایشگاه بزرگ آبادان گرفته تا تولید نفت و گاز اروندان در خرمشهر، از غرب کارون و دشت آزادگان تا اروندکنار و از چاه‌های نفت تحت سرپرستی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب تا شرکت‌های معظم پتروشیمی بندر امام، گستره‌ی توزیع استانی صنایع نفتی است. با این وجود نگاه مبتدی به زیرساخت‌های اصلی و اولیه تمدن بشری از آب آشامیدنی تا آبیاری کشاورزی و از اشتغال تا اشغال آن‌چنان تحت تاثیر عدم مدیریت صحیح بوده که گویا تاکنون متولی نداشته است.
به موازات رفتارهای جمعیت‌گریز با توجه به رشد منفی جمعیت به دلیل عدم وجود اشتغال، تمرکز بر راهکارهای برون‌رفت از وضعیت موجود با دو دیدگاه قابل بررسی است:
1- برنامه کوتاه‌مدت بر اساس واقعیت‌های موجود
2- برنامه‌های بلند مدت بر پایه منابع منطقه‌ای
اگرچه صنایع نفتی با توجه به توان تولید، فروش داخلی و صادرات محصول یگانه نقطه قابل‌اتکا برای ایجاد اشتغال محسوب نمی‌شوند اما با فرض صفر بودن سایر متغیرهای اشتغال‌زا مانند گردشگری، کشاورزی و... می‌توان در خصوص برنامه کوتاه‌مدت با استفاده از قوانین موجود و تفاسیر مبتنی بر آن با ایجاد فرصت‌های شغلی منطقه‌ای و انعقاد قرارداد انجام کار و خدمات چندگانه با شرکت‌های درون استانی و نیز نظارت بر نحوه‌ی عملکرد آن‌ها با استفاده از ابزارهای نظارتی به نحو مؤثری درصد به کارگیری نیروی انسانی منطقه‌ای در صنعت نفت را افزایش داد. در این راستا هدایت نخبگان به سمت تشکیل شرکت‌های دانش‌بنیان مرتبط با صنایع موجود و هم‌عرض قرار دادن آن‌ها با هدف کارآفرینی تخصصی و تجاری و توسعه اقتصاد دانش‌محور ضمن کمک به رشد علمی جامعه هدف، با طراحی و تولید کالا و خدمات به‌صورت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری روش مناسبی است که می‌توان با حمایت نمایندگان مجلس به توسعه پایدار در بخش اشتغال منجر شود.
در رویداد دیگر نیز ایجاد بازارهای تخصصی منطقه‌ای تأمین قطعات مورد نیاز صنایع نفتی می‌تواند در نمودار اشتغال تأثیر بسزایی داشته باشد.
در خصوص برنامه بلندمدت بر پایه‌ی منابع منطقه‌ای سیاست‌گذاری‌های کارآفرینی توسط وزارت نفت می‌تواند راهکار عدم ورود به بحران اشتغال در خوزستان باشد. لزوم تشکیل کارگروهی متشکل از اعضای کمیسیون اقتصاد و انرژی در مجلس شورای اسلامی جهت طی فرایند فوق و بازتعریف سیاست‌ها و قوانین اشتغال و کارآفرینی تا حد مطلوبی استان خوزستان و به‌طور ویژه منطقه آزاد اروند را متحول خواهد ساخت.
باید قبول داشت نیاز به یک تحلیل‌گر نواندیش در سطح استان خوزستان و شهر آبادان مرتفع شده و آنچه مورد نیاز است تحرکی پویا با اتکا به توان علمی کارشناسان و قدرت اجرایی نمایندگان مجلس و صنایع عظیم نفتی در سطح منطقه است.
واقعیت موجود در کنار آمار سازمان‌های مرتبط و تعداد مراجعه‌کنندگان به دفاتر نمایندگان مجلس نمایانگر نزدیک شدن متغیر اشتغال به نقطه بحران بوده و خروج از این وضعیت نیازمند ارائه راهکارهای عملی به نمایندگان مجلس و هم‌سویی و هم‌افزایی نقاط مشترک است که با وجود سیاست‌های کارآفرینی منطقه‌ای و ایجاد فضای مطلوب امکان‌پذیر خواهد بود.
اکنون این سؤال مطرح است که آیا در وزارت نفت اراده‌ای برای سامان دادن به اشتغال خوزستانی‌ها با توجه به منابع مشخص منطقه‌ای وجود دارد؟

پ.ن: این نوشتار پیشتر در هفته‌نامه «اروند آزاد»؛ شماره ۲؛ یکشنبه 17 آذر 1398 منتشر شده است.

خوزستان،اخبارخوزستان،آبادان نیوز،خبرخوزستان،اخبار خوزستان،آبادان،خبرآبادان،اخبارآبادان،خبر آبادان،اخبار آبادان،منطقه آزاد اروند،آبادان خبر،خبر خوزستان