- تاریخ درج خبر:1401/02/24-١٢:١٧
آبادان خبر
بهای تاریخ
سیدمسعود رضوی
آبادان خبر _ هویت تاریخی و ملی برای مردم و کشوری چون ایران، یکی از ستونهای وحدت ملی و دلیلی برای پایداری در برابر لرزههای فرهنگی و سیاسی و حتی نظامی است. اشیاء و مکانها و آثار باستانی از این نظر اهمیتی فراتر از ظرف و ستون و طاق و جام و سکه و کوزه دارد؛ زیرا نگرشی است به هویت ملی و سابقه باستانی و ریشههای یک ملت. ملتی که از اقوام و فرهنگها و مذاهب و عقاید و اقلیمهای متعددی حفاظت کرده و با سایه سار بلندش تاکنون بدان اعتبار و هویت بخشیده است.
برخی تصور میکنند این موضوع به ناسیونالیسم و وطن پرستی، یا شووینیسم و نژادگرایی ارتباط دارد. چنین نیست. تعلق و پیوند، با پیوستگی و همبستگی درپیوند است و ریشههایی فراتر از تفنن و خودنمایی دارد. زیرا به یک ملت، یک کشور و یک جامعه دیرپا و متحد، معنا و هویت میبخشد و علاقه ماندن و انگیزه دفاع را برای ایشان فراهم میسازد. تاریخ و عناصر مقوم آن، در کنار اسناد عینی و باستانی، فقط نشانگذاریِ گذشته نیست، بلکه علامت و ضمانتی برای تداوم حیات است: هم برای اینک و هم آینده.
مثالی بزنم. اگر غار حرا با دیگر غارها و مکانهای کوهستانی تفاوت دارد، به دلیل سابقه و واقعهای است که تاریخ گزارش کرده است و به میمنت حضور و اعتکاف حضرت مصطفی (ص) و ملاقات با فرشته وحی، تا این زمان از مسلمانان و شیفتگان ایمان و عقاید اسلامی دل میبرد و تبرّک میشود. مسجدالنبی و کربلای معلی هم در کتب و اندیشهها، بر چنین گزارشی تکیه زده و ماجراهایی را مستند کرده است که بر حقایقی تاریخی از سیره و جهاد پیامبر اکرم (ص) و سیدالشهدا(ع) و یارانش گواهی میدهد.
روشن است که در چنین مکانهای ارجمندی، نمیتوان بر خشت و کاشی و گنبد و مناره قیمت نهاد. دلها در خاک آن روان و حقایق در آب جاریِ آن عیان است. باری، اگر تا امروز سرزمین بی آب و علفی چون مکّه، عظمت و اشتیاق میلیونها مسلمان را به خود جلب کرده و میلیاردها مسلمان از آن حفاظت و دفاع میکنند، از برای حضور قدیسین و انبیا و اولیا و شخصیتهای برجسته تاریخ است و از برای سرگذشتی که در آن دهر گرام و شهر کرام رخ داده است.
کشور و زادگاه ما هم چنین است و تاریخ و فرهنگ و اسناد و مدارک و اشیا و سرگذشتهای شاد و غمناکش دلهای مردمان ایران را لرزانده و مشتاق و عاشق این سرزمین ساخته است. سرزمینی باستانی با تاریخی پر فرّ و بشکوه که رشک تمدنها و مردمان کهن بوده و آثارش تا امروز برجای مانده است.
آثار باستانی، حکایت ماست؛ داستان پدران ما و نیاکانی که در دل کویر قنات ساخته و آب زلال برون آورده و باغ بهشت در شوره زار ساخته اند. این مهندسی و درک متقابل انسان و آب، از معجزات تاریخ و مردم این اقلیم بوده و هست.
سازههایی چون تخت جمشید هم نماینده نخستین نظامات فراگیر سیاسی و ایجاد دولتهای قدرتمند در سپیده دم تاریخ تمدن بشریت است. هر جام و هر کوزه، هر گور و هر معبد، هر ستون و هر پله، هر مجسمه و هر کتیبهای که از این تاریخ حکایت میکند، تک تک شهروندان ایران و فرزندان ما را نسبت به این سرزمین و این جایگاه، موافقتر و متعهدتر میسازد.
امروزه کشورها و جوامع بی عقبه که دست سازِ قدرتها در دنباله جنگهای عالمگیر بوده اند، دارند برای خود سابقه میتنند و گاه با خرج کردن از کیسه غنی ایران زمین، فرهنگ و شکوه و هنر و ادبیات و پیشینهای میتراشند که جز خودشان، موجب تمسخر دیگران به ویژه عقلا و دانشوران دیگر سرزمینهاست.
پس چگونه ما در فکر حفظ این سابقه و تاریخ نباشیم و فرزندان خود را از کاشانه و خانوادهای که در عمق و سطح تمدن داشتهاند بی خبر بگذاریم؟ چگونه کسی خانه و محله و شهر و آبادیش را نشناسد و کشورش با دیگر کشورها تفاوتی نداشته باشد و آنگاه از مرز و ارض آن دفاع کند، یا آستین برای ساختن و آباد کردنش بالا زند؟
آنان که تاریخ را تحریف میکنند و از گزارش حقیقت بیمناکند، نمیدانند که هویت و اصالت، ریشه در تمدن و تاریخ دارد و هرچه آگاهی از آن و علاقه بدان بیشتر باشد، ریشههای هویت ژرفتر و بنیادهای اصالتش استوارتر خواهد بود. سخن در این عرصه تمامی ندارد، اما...
در خبرها آمده است که: " تعدادی از نمایندگان مجلس طرحی را با عنوان "استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنجها" ارائه کردهاند که در جامعه باستانشناسی و میراث فرهنگی واکنشبرانگیز شده است. بسیاری بر این عقیدهاند این طرح به حفاریها و قاچاقهای غیرمجاز، رسمیت و وجاهت قانونی میبخشد.
به گزارش ایسنا، تبدیل ایران بههاب خرید و فروش آثار باستانی و جلوگیری از حفاریهای غیرمجاز درحالی از سوی برخی نمایندگان در قالب طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنجها» پیگیری میشود که سال ۱۳۸۹ دقیقا همین طرح از سوی حمید بقایی ـ رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ـ ارائه شده بود. او قصد داشت در جزایر کیش و قشم بازار خرید و فروش اشیای تاریخی راهاندازی کند که در آن مقطع زمانی، طرح به دلیل شدت مخالفتها و تعارض قانونی، متوقف و از مدار رسیدگی خارج شده بود. حالا همان طرح، در شرایطی که حفاریهای قاچاق و غیرمجاز به گواه یگان حفاظت میراث فرهنگی رو به فزونی رفته و قانون در برخورد با افرادی که آزادانه و بدون محدودیت درحال تبلیغ حفاریها و اکتشافات کاذب خود در فضای مجازی هستند و حتی اردوهای آموزشی هم برگزار میکنند با ضعف و خلاء مواجه است، از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس دوباره به جریان انداخته شده است...»
۴۶ نفر از نمایندگان مجلس فعلی، در بحبوحه یکی از پیچیدهترین شرایط اقتصادی و بحرانهای منطقهای و جهانی، یکباره طرحی بدین مضمون با مقدمات و مواد مفصل ارائه کردهاند که درآمدی کسب شود و ظاهراً سر و سامانی به بازار مکاره عتیقه جات و یافتههای باستانی غیر قانونی یا تصادفی بخشیده شود و سازمان گردشگری و میراث فرهنگی هم از این میانه سود و صرفهای ببرد.
باری! در این باره در یادداشت بعد، بحث میکنیم و مفاد و مواد طرح مزبور و عواقب و نتایج آن را مورد توجه قرار خواهیم داد؛اما در این فاصله امیدوارم صاحبنظران و دانشوران تشریک مساعی و در این باره به انصاف و دقت روشنگری کنند تا در چنین موضوع مهمی، تغافلی در کار نباشد و خسارتی به بار نیاید.
منبع:اطلاعات
نام : | |
ایمیل : | |
*نظرات : | |
متن تصویر: | |