نگاهی به دستاوردهای انقلاب در حوزه سلامت

آبادان نیوز _ پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران در بهمن 57، در همه زمینه‌ها باعث ارتقا و پیشرفت شد که یکی از این پیشرفت‌ها، در حوزه بهداشت رقم خورد. براساس آمار، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در حوزه‌های مختلف از جمله بهداشت و سلامت، پیشرفت‌های فراوانی حاصل شد که نسبت به دوران حاکمیت رژیم پهلوی از رشد کمی و کیفی فراوانی برخوردار بود. بهبود وضعیت سلامت عمومی شهروندان، افزایش محصولات درمانی و پزشکی در نقاط مختلف کشور، افزایش سطح امید به زندگی و کاهش مرگ و میر از جمله مواردی است که نشان دهنده رشد و پیشرفت در حوزه سلامت است. این نوشتار به بررسی دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه بهداشت و سلامت می‌پردازد.

1. شاخص امید به زندگی

براساس گزارش برنامه توسعه ملل متحد، از سال ١٣٣٩ تا ١٣٥٧ شاخص اميد به زندگي در بدو تولد از ٥/ ٤٩ سال در سال ابتدايي به ٥/ ٥١ سال به سال انتهايي رسيد؛ يعني اميد به زندگي در بين ايرانيان در آستانه پيروزي انقلاب اسلامي جزو پايين‌ترين رتبه‌ها در جهان بوده است. در حالي كه بعد از پیروزی انقلاب هر چند ٨ سال درگير جنگ بوديم اما اميد به زندگي در ايران در سال ١٣٦٧ به ٥/ ٦١ سال رسيده است. يعني در ١٠ ساله اول بعد از پیروزی انقلاب ١٠ سال اميد به زندگي ايرانيان بيشتر شده است.

گزارش بانک جهانی نشان می‌دهد، امید به زندگی مردم ایران از ابتدای انقلاب تاکنون 22 سال افزایش یافته است. آمار بانک جهانی نشان می‌دهد در سال 1355 مردم ایران به طور متوسط تنها 55 سال عمر می‌کردند که در سال 1396 به 2/ 76سال افزایش یافته است.

2. کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری‌های واگیردار

با پیشرفت پزشکی و نظام سلامت در جمهوری اسلامی ایران، علل مرگ و میر کمتر شده و فوت ناشی از بیماري هاي واگیردار و مشکلات بارداري و زایمان در ایران کاهش یافته است. افزایش خدمــات بهــداشتی در جمهوری اسلامی ایران، موجب تغییر در ترکــیب مــرگ و میـــر و دگــرگونی در ترکیب بروز بیماري‌ها شده است. شاخص مرگ‌ومیر خام در کشور ایران بر اساس آمارها از 13 نفر به ازای هر 1000 تولد زنده در سال‌های 1354-1349 به رقم 5 نفر در سال‌های 89-1384 کاهش یافته است. براساس مطالعات انجام شده، کاهش عمومی در مرگ‌ومیر کودکان در کشور ایران طی چهار دهه اخیر وجود داشته است.

گسترش شبکه بهداشت عمومی منجر به کاهش فراوان مرگ و میر کودکان زیر پنج سال هم شده است که نسبت به دوران قبل از انقلاب، رشد چشمگیری داشته است. براساس گزارش بانک جهانی، در دوران رژیم پهلوی سالانه بیش از ۱۴۰ هزار نوزاد جان خود را از دست می‌دادند که این رقم در سالیان اخیر به زیر ۲۰ هزار نوزاد کاهش یافته است.

3. افزایش تعداد بیمارستان‌ها و مراکز درمانی

در اواخر رژیم پهلوی حدود 558 مؤسسه درمانی با 57927 تخت در سطح كشور وجود داشت كه براساس جمعیت كشور آمار نامناسبی محسوب می‌شد. این در حالی است که در دهه چهارم انقلاب اسلامی، مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه (PHC) با ارتقاي پوشش 100 % جمعيت شهري و بيش از 94 % جمعيت روستايي كشور همراه بوده است. در عین حال، ايجاد نظام شبكه بهداشتي- درماني به عنوان يك الگوي جهاني با بيش از 18هزار خانه بهداشت و 5 هزار مركز بهداشتي- درماني به وقوع پیوسته است. این مراقبت‌ها از طریق ارتقاء تعداد مراکز درمانی و بیمارستان‌ها به وجود آمده است و در همین راستا می‌توان توزیع بیمارستان در استان‌های مختلف و رعایت عدالت بهداشتی در تمامی نقاط کشور را مشاهده کرد.

در حالی که در سال ۱۳۵۷، تنها ۳۷ درصد شهرهای کشور دارای بیمارستان بودند، این رقم هم اکنون به بیش از 94 درصد رسیده است. هم اکنون تعداد بیمارستان‌های فعال کشور و تخت بیمارستانی ثابت به ترتیب ۹۱۰ و 148 هزار می‌باشد. در حالی که در سال ۱۳۵۷ این ارقام 556 و 56 هزار بوده است.

4. رشد تعداد پزشکان و متخصصان حوزه سلامت

در دوران پهلوی برای سراسر جمعیت 36 میلیونی ایران به وسعت تمام شهرهای کشور فقط تعداد محدودی پزشک وجود داشت و روستاهای کشور تنها با 1500 مرکز بهداشت درمانی روستایی بدون پزشک و متخصص رنج می برد. تعداد پزشكان موجود در كشور اعم از پزشك عمومی و متخصص رشته‌های مختلف در سال 1357 حدود 14 هزار نفر بود، این در حالی است كه بخش قابل توجهی از این رقم هم شامل پزشكان خارجی و بیگانه می‌شد. با این حساب٬ باز هم به ازای هر ده هزار نفر حدود 3 /9 پزشك وجود داشت. براساس گزارش بانک جهانی، شاخص پزشک به جمعیت در دوره پس از پیروزی انقلاب ۶ برابر بهبود یافته است.

کشور ایران در سال 56 با 33 میلیون جمعیت، نیازمند ورود پزشک خارجی از سایر کشورها بوده است، اما هم اکنون با جمعیتی بیش از دو برابر و به تبع آن با نیازی بیشتر به پزشک، با رشد تعداد پزشکان در کشور مواجه است. همچنین در زمینه پزشک متخصص نیز از جمعیت 7000 نفر در سال 57 به جمعیت 72.792 پزشک متخصص در حال حاضر رسیده‌ایم و همچنین باید گفت که مردم بسیاری از کشورها به منظور درمان به کشورمان سفر می‌کنند تا تحت نظر پزشکان ایرانی به درمان خود بپردازند.

5. رشد دانشگاه‌های علوم پزشکی

قبل از پیروزی انقلاب حدود ٧ دانشکده پزشکی در دانشگاه‌ها ایجاد شده بود، اما در حال حاضر حدود پنجاه دانشگاه علوم پزشکی در سراسر کشور به فعالیت می‌پردازد. تعداد ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی از حدود ٦٠٠ نفر قبل از پیروزی انقلاب به حدود ٦ هزار نفر در سال افزایش یافت. سال 57، تعداد کل پزشکان دارای کارت نظام پزشکی حدود ١٧ هزار نفر بود، در حالی که طی سال‌های گذشته، حدود140هزار پزشک در دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور تربیت شده‌اند. در چهار دهه گذشته رشد برجسته تعداد دانشگاه‌هاي علوم پزشـكي در كليه استان‌هاي كشور به ويژه اسـتان‌هـاي محـروم، افـزايش تعـداد دانش آموختگان گروه‌هـاي علـوم پزشـكي بـه ويـژه زنـان و قوانين مربوط به حضور ايـن فـارغ التحـصيلان در منـاطق محروم از جمله موفقيت‌هاي بخش آموزش پزشكي است. تأسيس بيش از 50 دانشگاه علوم پزشكي، 350 مركز بهداشت شهرستان و 170 دانشكده رشته‌هاي مختلف علوم پزشكي در كشور تا سال 1392 به وقوع پیوسته است. همچنین تا سال 96 با توجه به افزایش پزشکان و دانشجویان پزشکی این تعداد در 60 دانشگاه علوم پزشکی درکشور مشغول به فعالیت هستند.

منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی 

رزمایش رسانه‌ای کانون بسیج رسانه شهرستان آبادان

پایگاه تحلیلی گفتمانی آبادان نیوز اخبار جنوب غرب کشور را بصورت تحلیلی، گفتمانی و خبری منتشر میکند.