لکه ننگ ابدی بر پیشانی حقوق بشر دولت کانادا/ دو هزار قربانی کرونایی روزانه در آمریکا

آبادان خبر: روز گذشته خبری مبنی بر کشف دوباره ده ها گور دسته جمعی از دانش آموزان مدارس شبانه روزی در کانادا، در رسانه ها منتشر شد. بومیان کیسی‌ کوز گفتند این گورها در نزدیکی مدارس مسکونی فورت پلی و سنت فیلیپ پیدا شده است. تاکنون بیش از ۱۳۰۰ گور بی‌نشان در این کشور کشف شده و در هفته های اخیر نیز بومیان استان بریتیش کلمبیا از کشف ۹۳ گور بی‌نشان در نزدیکی یک مدرسه شبانه ‌روزی خبر دادند.

کودکان بومی کانادا، قربانی اهداف کلیسا و دولت

بومیان کانادا و آمریکا، گذشته دردناکی دارند. این حقیقت زمانی آشکار شد که گور‌های دسته جمعی صد‌ها کودک بومی که هنگام تحصیل در مدارس شبانه روزی جان باختند در تابستان ۲۰۲۱ در کانادا کشف شد. در طول قرن‌های ۱۹ و ۲۰، هزاران کودک بومی در آمریکا و کانادا مجبور بودند به مدارس شبانه روزی همسان‌ سازی بروند. این مدارس می‌کوشیدند که فرهنگ و میراث آن‌ها را از بین ببرند. بسیاری از آن‌ها بر اثر بیماری، گرسنگی یا آزار جسمی جان خود را از دست دادند. بیشتر آن‌ها با عجله دفن شدند. گاهی اوقات مسئولان مدارس دو یا سه جسد کوچک را در یک قبر دفن می‌کردند. در خارج از جامعه بومی، مرگ آن‌ها در گمنامی گم شده است. فصلی دردناک در تاریخ کانادا، که عمداً فراموش شد.

مردم بومی در هر دو طرف آن چیزی که بومیان آن را خط پزشکی می‌نامند، یعنی مرز بین آمریکا و کانادا، برای نسل‌ها از پیامدهای ناشی از مدارس شبانه روزی در امان نبودند. بومیان و سرگذشتی که داشتند، در زیر پوست جامعه غربی قرار دار و منتظر کشف شدن است. این تاریخ تا زمانی که دولت‌ها، مؤسسات و مردم غیربومی به طور کامل آن را در نظر نگیرند، باز هم در گمنامی خواهد بود.

کشف گورهای دسته جمعی در کانادا، توجه جهانیان را به این فصل شرم آور از تاریخ این کشور جلب کرده است. زخم‌هایی عمیقی که در صد‌ها جامعه بر جای مانده، جرقه مطالبات تازه‌ای از عدالت را برای دولت کانادا و کلیسا‌هایی که برای چندین دهه مدیریت مدارس را بر عهده داشتند، برانگیخته است. کشف اخیر گور‌های بی نشان در مدارس شبانه روزی در کانادا مانند یک کابوس فراموش شده، ناگهان ظاهر شد. اما برای بسیاری از بومیان  کانادا و آمریکا، این کابوس هرگز فراموش نشده است. در عوض، این اکتشافات یادآور این است که چه تعداد از بومیان آمریکایی حاصل آزمایش حذف اجباری کودکان از خانواده و فرهنگشان بودند. بسیاری از کسانی که در این مدارس تحصیل کردند و زنده ماندند، هنوز در تلاش هستند تا بفهمند که چه کسی بودند و چه کسی هستند.

در یک قرن و نیمی که دولت آمریکا مدارس شبانه روزی را برای بومیان راه اندازی کرد، صد‌ها هزار کودک در شبکه‌ ای از مؤسسات اسکان داده شده و آموزش دیدند. یک گروه تخمین می‌زند تا دهه ۱۹۲۰، نزدیک به ۸۳ درصد از کودکان بومی آمریکا در سن مدرسه در چنین مدارسی حضور داشتند. این مدارس برای "متمدن کردن بومیان" طراحی شده بودند. خیلی‌ها در این مدارس مردند و بسیاری از کسانی که زنده ماندند، در حال بازیابی هویت خود هستند.

اولین مدرسه شبانه روزی فدرال بومیان در سال ۱۸۷۹ توسط ریچارد پرت، یک ستوان ارتش آمریکا که عبارت "سرخپوست را بکش، خودت را نجات بده" ایجاد شد. بسیاری از خانواده‌های بومی در آن زمان تهدید می‌شدند که اگر فرزندان خود را به مسئولان مدارس شبانه روزی تحویل ندهند، جیره غذایی خود را از دست خواهند داد.

تا سال ۱۹۲۶، بیش از ۸۰ درصد از کودکان بومی در سن مدرسه در مدارس شبانه روزی ثبت نام می‌کردند. در آن زمان تقریباً ۴۰۰ مدرسه در ۲۹ ایالت وجود داشت. نیکلاس فلود داوین، عضو پارلمان کانادا بود که وظیفه یافتن ابزاری برای آموزش مردمان بومی آن کشور را بر عهده داشت. او معتقد بود که مردم بومی و آداب و رسوم آن‌ها شرم آور و پست هستند و از مدارس آمریکایی به عنوان طرحی برای سیستم مدارس شبانه روزی کانادا استفاده کرد. اگرچه دو سوم مدارس شبانه روزی در آمریکا توسط دولت فدرال اداره می‌شد، اما سه چهارم مدارس شبانه روزی در کانادا توسط مبلغان مسیحی اداره می‌شد که بودجه مستقیم از دولت کانادا برای این کار دریافت می‌کردند.

برای دهه‌ها، سیاست‌های فدرال در هر دو کشور برای گرفتن زمین‌ها و منابع بومیان، جدا کردن کودکان از خانواده‌هایشان و از بین بردن زبان‌ها، فرهنگ‌ها و سنت‌های آن‌ها طراحی شده بود. اما بسیاری از مردم بومی در برابر همسان سازی مقاومت و سرسختانه راه خود را حفظ کردند. بومیان هنوز هم داستان‌های مدارس شبانه روزی را از نسلی به نسل دیگر بازگو می‌کنند. بسیاری از بازماندگان وقتی درباره آزار و اذیت انجام شده در مدارس صحبت می‌کنند، با انکار و اتهاماتی مواجه می‌شوند. به آن‌ها گفته می‌شود یا دروغ می‌گویند یا صرفاً به دنبال پول هستند. برخی فکر می‌کنند ساکت ماندن بهتر است. اما بدون گفتن حقیقت حرکت‌های عدالت طلبانه تقریباً غیرممکن است.

مدرسه Kamloops  زمانی بزرگ‌ترین مدرسه شبانه روزی در کانادا بود. این مدرسه با حدود ۵۰۰ دانش‌آموزتا سال ۱۹۶۹ توسط کلیسای کاتولیک اداره می‌شد.یکی از گورهای دسته جمعی کشف شده در کانادا متعلق به این مدرسه است.

نسل کشی فرهنگی، هدف ساخت مدارس شبانه روزی

کمیسیون حقیقت و آشتی (TRC) در سال ۲۰۱۵ به این نتیجه رسید که مدارس شبانه روزی یک برنامه نسل کشی فرهنگی بودند. تحقیقات نشان می‌دهند که حدود سه هزار و ۲۰۰ دانش آموز در سال‌های ۱۸۸۳ تا ۱۹۹۶ در این مدارس جان خودشان را از دست داده اند. برخی نیز معتقدند که آمار واقعی کشته شدگان بسیار بیشتر از این رقم است. موری سینکلر، رئیس سابق کمیسیون حقیقت و آشتی تخمین زده که حدود ۶۰۰۰ کودک احتمالاً هرگز از این مدارس به خانه برنگشتند. 

کمیسیون حقیقت و آشتی اعلام کرد که استفاده از زبان‌های بومی در مدارس و همچنین شیوه‌های فرهنگی بومی ممنوع بود. این کمیسیون شواهدی مبنی بر بی توجهی و بدرفتاری چندین دهه‌ای در Kamloops پیدا کرد. اما Kamloops تنها مدرسه‌ای نبود که ۲۱۵ گور در آن کشف شد. از ماه می‌ سال ۲۰۲۱ تاکنون بیش از ۱۳۰۸ گور مشکوک در نزدیکی مکان‌های مدارس شبانه روزی سابق کشف شده: ۱۸۲ قبر در کرانبروک، بریتیش کلمبیا، ۷۵۱ قبر در ماریوال، ساسک، و بیش از ۱۶۰ قبر در جزیره پنلکوت.

واکنش مقامات کانادایی به کشف گورها

پس از انتشار اخبار کشف گور‌های دسته جمعی، جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا با انتشار توئیتی به این اتفاق واکنش نشان داد. او در این توئیت نوشت: "این یادآوری دردناک از فصل تاریک و شرم‌آور از تاریخ کشور ما است. " ترودو همچنین از کلیسای کاتولیک خواست تا مسئولیت خودش را بابت مدیریت این مدارس بپذیرد و از مردم عذرخواهی کند. کارشناسان حقوق بشر در سازمان ملل نیز از دولت کانادا و واتیکان خواستند که سریع‌تر تحقیقاتشان در این زمینه را آغاز کنند.

پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان پس از صحبت‌های ترودو؛ با مردم و بومیان کانادا ابراز همدردی کرد، اما درباره عملکرد نامناسب کلیسا در مدیریت مدارس عذرخواهی نکرد. او از مقامات و رهبران مذهبی کانادا خواست که برای روشن شدن ماجرا، با یکدیگر همکاری کنند.

چین خواستار تحقیقات سازمان ملل در مورد جنایات علیه بومیان کانادا شد

جیانگ دوان، یکی از مقامات ارشد چین در سازمان ملل در پی کشف گور‌های دسته جمعی در کانادا گفت: "ما عمیقاً نگران نقض جدی حقوق بشر علیه مردم بومی در کانادا هستیم. از نظر تاریخی، کانادا زمین‌های مردم بومی را غارت کرد، آن‌ها را کشت و فرهنگ آن‌ها را ریشه کن کرد. ما خواستار تحقیقات کامل و بی طرفانه در مورد همه مواردی هستیم که در آن جنایات علیه مردم بومی، به ویژه کودکان انجام شده است. "

جیانگ بیانیه خود را به نمایندگی از گروهی از کشور‌ها شامل روسیه، بلاروس، ایران، کره شمالی، سوریه و ونزوئلا ارائه کرد.

تظاهرات مردمی در پی کشف گورهای دانش آموزان بومی

صد‌ها نفر از مردم کانادا نیز در اعتراض به این کشف ها، در تظاهراتی در پایتخت این کشور شرکت کردند. مردم خواستار تحقیقات مستقل درباره مدارس شبانه روزی که کودکان بومی برای نزدیک به یک قرن مجبور به تحصیل در آن‌ها بودند و در آن‌ها صد‌ها قبر بی‌نشان کشف شده، شدند. این راهپیمایی برای روشن شدن حقیقت و عدالت در تپه پارلمان در اتاوا و به رهبری چارلی آنگوس و مومیلاق قاقاق، که نماینده قلمرو شمالی نوناووت است، برگزار شد.

رهبران جامعه بومی گفته اند که در وجود گور‌های بی نشان بیشتر تردیدی وجود ندارد و آن‌ها از دولت کانادا و کلیسای کاتولیک که اکثر این مدارس را اداره می‌کردند، خواسته اند تا به آن‌ها در جستجوی قبر‌های بی نشان بیشتر کمک کنند. آن‌ها همچنین از مقامات کانادا و کلیسا خواستند هرگونه اسنادی را که می‌تواند به شناسایی بقایای کشف شده در این مکان‌ها کمک کند، منتشر کنند.

گروهی از کارشناسان سازمان ملل از کانادا و کلیسای کاتولیک خواستند تا تحقیقات "سریع و کامل" در مورد مرگ‌ها، از جمله بررسی پزشکی قانونی بقایای اجساد، شناسایی و ثبت نام کودکان گمشده را انجام دهند. آن‌ها از قوه قضائیه خواستند تحقیقات جنایی را در مورد همه مرگ‌های مشکوک و ادعا‌های شکنجه و خشونت جنسی علیه کودکانی که در مدارس شبانه روزی زندگی می‌کردند، انجام دهد و عاملان و کسانی را که ممکن است هنوز زنده باشند تحت پیگرد قانونی قرار داده و تحریم کند.

رهبران جوامع بومی همچنین از پلیس خواسته اند تا علیه دولت کانادا، کلیسا‌ها و مجرمانی که جنایاتی در این مدارس مرتکب شده اند، اتهاماتی را وضع کنند. برخی دیگر دادگاه کیفری بین المللی (ICC) را تشویق کرده اند تا تحقیقاتی را آغاز کند.

کشف دوباره گورهای دسته جمعی در بریتیش کلمبیا

یک جامعه بومی در استان بریتیش کلمبیا در غرب کانادا، ده‌ها گور بدون علامت را در محوطه یک مدرسه شبانه روزی سابق پیدا کرده که آخرین کشف از این دست در سال گذشته است. ویتنی اسپرینگ، سرپرست تحقیقاتی روز سه شنبه ۲۵ ژانویه ( ۵بهمن)  از کشف گور دسته جمعی دیگری خبر داد و اعلام کرد که ۵۰ مورد از ۹۳ گور کشف شده احتمالا مربوط به گورستان تاریخی در این منطقه نیست. و تنها تکنیکی که میتواند به کشف بقایای اجساد کمک کند، حفاری است.